To ΕΝΘΥΜΙΟ είναι ένα συλλογικό καλλιτεχνικό πρότζεκτ που μιλά για την ιδέα του έργου τέχνης. Εξερευνά τα έργα εκείνα που δε δημιουργούνται ποτέ και υπάρχουν μόνο ως ιδέες: το απραγματοποίητο, το ημιτελές, το ανεκπλήρωτο και το αόρατο. Κάποια δεν πραγματοποιούνται επειδή είναι πολύ φιλόδοξα ή πολύ ασήμαντα, κάποια δεν προορίζονταν ποτέ να εκδηλωθούν σε υλική μορφή και υπάρχουν μόνο για να μας αφήσουν στην ονειροπόληση, μερικά είναι μυστικά, μερικά απλά διακόπτονται ή ξεχνιούνται. Ποια είναι η φύση αυτών των έργων; Θα μπορούσαμε να πούμε ότι υπάρχουν ακόμα κάπου; Ανήκουν ίσως σε αυτόν τον μη χώρο που ο Hans Ulrich Obrist αποκαλεί «a reservoir of ideas»; Όταν σταματήσουμε να τα σκεφτόμαστε ή να μιλάμε για αυτά, πού πάνε; Το Potential Project, που από το ξεκίνημά του ενδιαφέρεται για τις άπειρες δυνατότητες του απραγματοποίητου, αναζητά αυτήν την αυτόνομη κατάσταση πολλαπλών σεναρίων, αποκαθιστώντας την ιδέα ως μια κομβική στιγμή και ως ένα νοητικό μέρος όπου τα πάντα υπάρχουν ήδη, ενώ ταυτόχρονα δεν υπάρχουν ακόμη.
Η έκθεση ΕΝΘΥΜΙΟ αποτελεί μία προσπάθεια απελευθέρωσης της φαντασίας των καλλιτεχνών μέσα από τη δημιουργία ενός επαναλαμβανόμενου αντικειμένου, που εμπεριέχει μέσα του ένα πιθανό έργο τέχνης, μια ιδέα που δύναται να πραγματοποιηθεί ή να παραμείνει αποκλειστικά μόνο στη σφαίρα του πιθανού. Είναι σαν μια κάλπη, που αντί για ψήφους δέχεται μόνο ιδέες. Ένα λευκό κουτί με πιθανά έργα, ερμητικά κλεισμένο, που εξάπτει τη φαντασία και διαφυλάσσει αυτό που εμπεριέχει.
Το παρουσιαζόμενο έργο είναι συλλογικό και πραγματοποιείται με τη συμμετοχή των καλλιτεχνών, αρχιτεκτόνων και θεωρητικών που πήραν μέρος στο τραπέζι των συζητήσεων του Potential Project από την έναρξή του το 2019 μέχρι σήμερα. Κάθε συμμετέχων/-ουσα χειρίζεται το κουτί κατά βούληση, τοποθετώντας και σφραγίζοντας μέσα του ένα έργο, μία σημείωση ή ένα προσχέδιο, μία ιδέα σε όποια μορφή επιθυμεί και θεωρεί ενδιαφέρουσα. Η διαδικασία επαναλαμβάνεται έως ότου να δημιουργηθεί ένας μεγάλος αριθμός πανομοιότυπων κουτιών που, ενώ εμπεριέχουν πληθώρα ιδεών για δυνάμει έργα, δεν αποκαλύπτουν το περιεχόμενό τους στο θεατή, παρά μόνο εάν καταστραφούν. Μοιάζουν έτσι με δοχεία, χωρίς ιδιαίτερα εξωτερικά χαρακτηριστικά, που όμως φυλάσσουν εντός τους πολύτιμες στιγμές της δημιουργικής σκέψης.
Η αινιγματική υπόσταση του ΕΝΘΥΜΙΟΥ τροφοδοτεί τη φαντασία του παρατηρητή διατηρώντας κρυφό το περιεχόμενό του. Η αξία του έγκειται στο μυστήριο που αυτό φέρει. Παραμένοντας στη σφαίρα του φανταστικού, μπορούμε να το διανοηθούμε σαν ένα κουτί του Schrödinger που, κοιτώντας το, όλες οι πιθανότητες είναι ταυτόχρονα πραγματικές. Συνομιλεί έμμεσα με το εμβληματικό έργο La Boite-en-Valise του Marcel Duchamp (1935-1966), μια βαλίτσα προσχεδίων και ιδεών και εμπνέεται από τη Βραδύτητα του Μίλαν Κούντερα (1995), όπου ο συγγραφέας συγκρίνει την κουφότητα μιας επιδεικτικής χαράς της επίτευξης που υπακούει στους νόμους του θεάματος, με την έξαρση μιας χαράς που δεν χρειάζεται να διατυμπανιστεί προκειμένου να ολοκληρωθεί.
Η πρόκληση της έκθεσης ένος τέτοιου εγχειρήματος φέρνει σε πρώτο πλάνο τη γενεαλογία του. Τα εγκιβωτισμένα έργα τέχνης είναι αποτέλεσμα και προϊόν μιας διαλογικής διαδικασίας που ξεκίνησε ως πρωτοβουλία μιας ομάδας καλλιτεχνών και θεωρητικών να ερευνήσουν μέσα από συζητήσεις την ενδεχομενικότητα της τέχνης στις εκφάνσεις της πραγματικότητας που μας περιβάλλει. Έτσι, στον εκθεσιακό χώρο, μαζί με τα κουτιά που εκτίθενται ατάκτως τοποθετημένα στο πάτωμα, υπάρχει και το σύμβολο της διαδικασίας που τα γέννησε: ένα μεγάλο τραπέζι και συγκεκριμένα εκείνο, στο οποίο έλαβαν χώρα οι καθιερωμένες εβδομαδιαίες συζητήσεις της ομάδας του Potential Project. Το τραπέζι είναι τώρα άδειο αλλά κρυμμένα ηχεία από κάτω αναπαράγουν αδιάκοπα τις ηχογραφήσεις που έγιναν κατά την διάρκεια των συναντήσεων, δημιουργώντας μία ηχητική αναπαράσταση του εν εξελήξει (δια)λόγου. Οι επισκέπτες έχουν έτσι τη δυνατότητα να συντονιστούν με τον εργαστηριακό χαρακτήρα της παραγωγής ιδεών, την αξία της συνάντησης και του διαλόγου αλλά και τη δύναμη που έχει η σκέψη όταν απελευθερώνεται από τους περιορισμούς της διεκπεραίωσης.
Στόχος του εγχειρήματος είναι να δοθεί χώρος και χρόνος για να αναλογιστούμε την ιδέα σαν βασική δύναμη της δημιουργικής διαδικασίας. Στην εποχή της ταχύτητας και της αποσπασματικής προσοχής, η έκθεση ΕΝΘΥΜΙΟ επιλέγει ως παράδειγμα την αμφισημία του απραγματοποίητου από την επίτευξη της πραγμάτωσης με κάθε τρόπο. Επιλέγει τη δύναμη της σκέψης και της επιθυμίας από το στεγνό διεκπεραιωτικό κυνήγι της επίδοσης. Τέλος, επιλέγει την γλυκύτητα της ανάμνησης του ανεκπλήρωτου και την ευθραυστότητα της ιδέας όταν αυτή εκτίθεται στο φώς.
Δευτερευόντως, το ΕΝΘΥΜΙΟ αποτελεί ένα καλλιτεχνικό πείραμα που διερευνά τη δυνατότητα της εννοιολογικής τέχνης να γίνεται κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Τα κουτιά-ενθύμια, που φαινομενικά μοιάζουν με πανομοιότυπα επαναλαμβανόμενα αντικείμενα, αποτελούν αμφίσημα σύμβολα της περιπέτειας της σκέψης. Το κουτί-αντικείμενο γίνεται έτσι ΕΝΘΥΜΙΟ μίας ιδέας, μίας διαδικασίας και μιας δήλωσης ότι η τέχνη έχει την ικανότητα να τροφοδοτεί τη σκέψη και την επιθυμία μας. Ο θεατής, κρατώντας το ΕΝΘΥΜΙΟ στα χέρια του, δε γνωρίζει ποια είναι η ιδέα που αυτό εμπεριέχει, ούτε ποιος από όλους τους καλλιτέχνες την παρήγαγε και έτσι έρχεται σε επαφή με την απόλυτη ενδεχομενικότητα και άρα τις άπειρες δυνατότητες της τέχνης. Η προτροπή θα είναι να μην ανοιχτεί ποτέ το κουτί γιατί έτσι κλειστό να συνεχίσει να λειτουργεί σαν επιταχυντής της φαντασίας. Η διαχείριση ωστόσο της περιέργειας θα αποτελεί τελικά ευθύνη του εκάστοτε κατόχου.
Την έκθεση πλαισιώνει public talk με τον τίτλο UNREALIZED με ομιλίες και συζήτηση γύρω από ζητήματα που αφορούν το απραγματοποίητο έργο και τη σημασία του. Προσκεκλημένες ομιλήτριες και ομιλητής: Νάντια Αργυροπούλου (επιμελήτρια), Ξένια Καλπακτσόγλου (επιμελήτρια) & Marco Scotti (ιστορικός τέχνης, συνιδρυτής του MoRE Museum of refused and unrealised projects). Το ΕΝΘΥΜΙΟ βασίζεται πάνω σε μια ιδέα του Δημήτρη Γεωργακόπουλου και της Καρολίνας Αλειφεροπούλου και θα παρουσιαστεί στο χώρο του Potential Project.
Οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες, αρχιτέκτονες και θεωρητικοί τέχνης που θα φτιάξουν τα Ενθύμια είναι οι: Καρολίνα Αλειφεροπούλου, Τζένη Αργυρίου, Αύγουστος Βεϊνόγλου, Νίκος Βελιώτης, Θάνος Βόβολης, Βασίλης Γεροδήμος, Δημήτρης Γεωργακόπουλος, Γιάννης Γρηγοριάδης, Γιώργος Ζαμπουλάκης, Γιάννης Ισιδώρου, Άννα Λάσκαρη, Θεοδώρα Μαλάμου, Ηλίας Μαρμαράς, Χριστόφορος Μαρίνος, Ζωή Μουτσώκου, Κώστας Μπασάνος, Όλγα Μπρούμα, Γιώργος Παπαδάτος, Νίνα Παπακωνσταντίνου, Νίνα Παππά, Βαγγέλης Σάββας, Γιάννης Σινιόρογλου, Δημήτρης Χαλάτσης, Δημήτρης Χαρίτος, Coti k, Stewart Ziff
Το ΕΝΘΥΜΙΟ πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Οργανισμού Πολιτισμού και Ανάπτυξης NEON
